از احترام باستانی به طبیعت تا تأسیس مناطق حفاظت شده در ایران
تنوع اقلیمی ایران، زیستگاه گونه‌های فراوان جانوری و گیاهی بوده است، اما گسترش شهرنشینی و فعالیت‌های صنعتی، بخش‌های وسیعی از طبیعت را تخریب و بسیاری از گونه‌ها را در معرض نابودی قرار داده است. برای مقابله با این تهدید، دولت‌ها در سراسر جهان و به تبع آن در ایران، به فکر حفاظت از محیط زیست و موجودات آن افتادند و بدین ترتیب، ایده مناطق حفاظت شده شکل گرفت.
ایرانیان باستان، بر اساس آموزه‌های زرتشت، همواره حرمت طبیعت را نگاه داشته و عناصر چهارگانه آب، خاک، هوا و آتش را آلوده نمی‌کردند و برای رودها، چشمه‌ها و درختان ارزش قائل بودند. این نگرش نشان می‌دهد که حفاظت از طبیعت ریشه در فرهنگ ایرانی داشته و حتی نخستین مناطق حفاظت شده در زمان خشایارشاه و با هدف حفظ جنگل‌های سرو برای گارد سلطنتی ایجاد شدند که به عنوان اولین منطقه حفاظت شده در جهان، چند قرن پیش از میلاد مسیح رقم خورد.
تلاش برای حفظ تنوع زیستی ایران؛ از قانون کانون شکار تا سازمان شکاربانی
با پیشرفت زندگی و صنعت، تخریب طبیعت نیز سرعت گرفت و انقراض گونه‌های جانوری مانند شیر ایرانی و ببر مازندران، برای همیشه طبیعت کشور را از این موجودات محروم ساخت. در سطح جهانی نیز وضعیت مشابهی وجود داشت و با وجود غیرقابل توقف بودن توسعه، تصمیم بر آن شد تا مناطق غنی از نظر تنوع زیستی و گونه‌های گیاهی و جانوری حفاظت شوند تا از انقراض بیشتر جلوگیری گردد. پارک ملی یلو استون در آمریکا، به عنوان اولین منطقه حفاظت شده جهان به شکل امروزی و در قالب پارک ملی تأسیس شد. ۹۵ سال پس از این اقدام، در سال ۱۳۴۶، اولین گام‌های ایجاد مناطق حفاظت شده در ایران برداشته شد.
داستان شکل‌گیری مناطق حفاظت شده در ایران با تصویب قانون حفاظت و تشکیل کانون شکار ایران در سال ۱۳۳۵ آغاز شد که نخستین تلاش برای حفظ جمعیت و تنوع جانوری کشور بود. در ادامه، در سال ۱۳۴۶، سازمان شکاربانی و نظارت بر صید به عنوان یک دستگاه مستقل دولتی و زیر نظر شورای عالی شکاربانی و نظارت بر صید، جایگزین کانون شکار شد. قوانین این سازمان، امکان اختصاص مناطقی از کشور به پارک‌های ملی (که در آن زمان پارک حیات وحش نامیده می‌شد) و مناطق حفاظت شده با تعاریف مشخص را فراهم آورد و بدین ترتیب، نخستین گام‌های اساسی در راستای ایجاد مناطق حفاظت شده در ایران برداشته شد.
هیچ دیدگاهی درج نشده - اولین نفر باشید