هوش مصنوعی DeepSeek عامل افت و سقوط بازار سهام

به گزارش خبرنگار اقتصادی تجارگستران، اسکات بسنت، وزیر خزانه‌داری ایالات متحده که توسط دونالد ترامپ منصوب شده و پیش از این مدیر یک صندوق پوشش ریسک (هِج فاند) بوده است، در مصاحبه‌ای تاکر کارلسون، که روز جمعه (۴ آوریل ۲۰۲۵) منتشر شد، دیدگاه متفاوتی درباره دلایل افت شدید اخیر بازار سهام ارائه کرد. این مصاحبه در حالی منتشر شد که فروش گسترده در بازار شدت گرفته و شاخص‌ها طی دو روز حدود ۱۰ درصد سقوط کرده بودند.

مقصر اصلی: «هفت شگفت‌انگیز» و هوش مصنوعی DeepSeek چینی؟

بسنت استدلال کرد که سقوط بازار سهام بیشتر به ظهور ابزار هوش مصنوعی چینی به نام “DeepSeek” در اوایل سال جاری میلادی مرتبط است تا سیاست‌های اقتصادی پرزیدنت ترامپ. او گفت: «به همه کسانی که فکر می‌کنند این افت‌های بازار تماماً بر اساس سیاست‌های اقتصادی رئیس‌جمهور است، می‌توانم بگویم که این افت بازار با اعلام  DeepSeek چین آغاز شد.»

او در ادامه، با اشاره به تجربه پیشین خود در بازار، افزود: «اگر بخواهم تحلیل کنم… می‌گویم این بیشتر یک مشکل “Mag 7” [هفت شگفت‌انگیز] است، نه یک مشکل “ماگا”.»

“Mag 7” یا هفت شگفت‌انگیز: اشاره به سهام هفت شرکت بزرگ فناوری آمریکا (شامل اپل، مایکروسافت، آلفابت/گوگل، آمازون، انویدیا، متا/فیسبوک و تسلا) دارد که موتور محرک رشد بازار در دوره پیش از افت اخیر بودند. بسنت معتقد است که معرفی هوش مصنوعی DeepSeek باعث ایجاد هیجان و حباب قیمتی در این سهام، به خصوص انویدیا، شد و افت کنونی بازار، نوعی اصلاح (Correction) این وضعیت و ترکیدن حباب است.
“MAGA” (ماگا): اشاره به شعار سیاسی دونالد ترامپ “Make America Great Again” (عظمت را به آمریکا برگردانیم) و سیاست‌های مرتبط با آن دارد.

تضاد دیدگاه بسنت با تحلیل رایج بازار

دیدگاه بسنت در تضاد آشکار با نظر بسیاری از تحلیلگران بازار و سرمایه‌گذاران قرار دارد. آن‌ها افت شدید و سریع بازار در روزهای اخیر را مستقیماً به اعلام سیاست‌های تعرفه‌ای جدید و تهاجمی پرزیدنت ترامپ نسبت می‌دهند. ترامپ از اعمال تعرفه پایه ۱۰ درصدی بر واردات جهانی و نرخ‌های بسیار بالاتر برای کالاهای ده‌ها کشور دیگر خبر داده بود. اکثر اقتصاددانان و همچنین رئیس فدرال رزرو (بانک مرکزی آمریکا) معتقدند که این تعرفه‌ها خطر دامن زدن به تورم و آسیب رساندن به رشد اقتصادی را به همراه دارد.

سیاست «دلار قوی» پابرجاست

وزیر خزانه‌داری آمریکا همچنین در این مصاحبه تأکید کرد که دولت ترامپ همچنان به سیاست «دلار قوی» پایبند است. او این گمانه‌زنی که تعرفه‌ها با هدف تضعیف عمدی دلار برای افزایش رقابت‌پذیری کالاهای آمریکایی وضع شده‌اند را رد کرد و گفت: «هیچ‌کس در بازار نباید به صحبت‌های کسی غیر از پرزیدنت ترامپ یا من درباره دلار آمریکا گوش دهد… ما سیاست دلار قوی داریم.»

نگرانی اندک دولت آمریکا از افت بازار

به نظر می‌رسد بسنت، مانند سایر مقامات دولت ترامپ، نگرانی چندانی از بابت سقوط بازار سهام نشان نمی‌دهد. برخی تحلیل‌ها حاکی از آن است که دولت ممکن است با پذیرش افت کوتاه‌مدت در بازار سهام، بر مدیریت بدهی عظیم آمریکا از طریق پایین نگه داشتن بازده اوراق قرضه تمرکز کرده باشد؛ بازدهی که به دلیل هجوم سرمایه‌گذاران به دارایی‌های امن (اوراق قرضه آمریکا) پس از اعلام تعرفه‌ها، کاهش یافته است.

وزیر خزانه‌داری آمریکا سعی دارد عامل اصلی آشفتگی بازار را نه سیاست‌های دولت ترامپ، بلکه عوامل ساختاری بازار فناوری و رقابت‌های حوزه هوش مصنوعی معرفی کند.