رشد ۲۰ درصدی ارزش صادرات فولاد ایران در سال گذشته؛ ثبت رتبه نهم جهانی در تولید

صنعت فولاد ایران، به عنوان یکی از ارکان اصلی اقتصاد کشور و تأمین‌کننده مواد اولیه بسیاری از صنایع وابسته، با اشتغال‌زایی گسترده و رونق تولید، نقش بسزایی در توسعه اقتصادی ایفا می‌کند. افزایش تولید در این بخش، علاوه بر تأمین نیازهای داخلی، زمینه‌ساز رشد صادرات و ارزآوری برای کشور است. صادرات فولاد ایران شامل محصولات میانی نظیر شمش و بیلت و همچنین محصولات نهایی مانند تیرآهن و میلگرد را در بر می‌گیرد.

بر اساس گزارش انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران، صادرات زنجیره فولاد کشور در ۱۱ ماهه سال گذشته به حدود ۲۷ میلیون تن رسید که نشان‌دهنده جهش ۶۸ درصدی نسبت به مدت مشابه سال قبل است. ارزش صادراتی این محصولات نیز با رشد ۲۰ درصدی، معادل تقریبی ۱.۲ میلیارد دلار، همراه بوده است. همچنین، صادرات ۱۱.۶ میلیون تن آهن و فولاد در سال گذشته به ثبت رسید.

این گزارش حاکی از افزایش ۶.۸ درصدی حجم صادرات فولاد میانی به دلیل رشد حدود ۳۰ درصدی صادرات اسلب، افزایش ۶.۷ درصدی صادرات میلگرد و رشد چشمگیر حدود ۸۰۰ درصدی صادرات کنسانتره سنگ آهن است.

ایران، پرچمدار رشد تولید فولاد جهان در سال ۲۰۲۴؛ جهش صادرات در سال گذشته

در عرصه جهانی نیز، انجمن جهانی فولاد در آخرین گزارش خود، ایران را با ثبت رشد ۳۹.۳ درصدی تولید فولاد خام در ژانویه ۲۰۲۴ و تولید ۲ میلیون و ۶۰۰ هزار تن، به عنوان پرچمدار رشد در میان ۱۰ کشور برتر تولیدکننده فولاد معرفی کرد. بر اساس این گزارش، ایران در رتبه نهم بزرگترین تولیدکنندگان فولاد جهان قرار گرفته است.

ده کشور برتر تولیدکننده فولاد خام در ماه ژانویه ۲۰۲۴ به ترتیب شامل چین، هند، ژاپن، آمریکا، روسیه، کره جنوبی، ترکیه، آلمان، ایران و برزیل بوده‌اند که در این میان، ایران بالاترین نرخ رشد تولید را به خود اختصاص داده است.

انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران با انتشار گزارشی، وضعیت تولید فولاد در ۱۱ ماهه سال ۱۴۰۲ را تشریح کرد. این گزارش نشان می‌دهد که در این بازه زمانی، تولید فولاد میانی (شامل بیلت، بلوم و اسلب) با افزایش ۵.۸ درصدی نسبت به مدت مشابه سال قبل به ۲۹ میلیون و ۳۳۴ هزار تن رسیده است. در این میان، تولید بیلت و بلوم رشد ۹.۲ درصدی و تولید اسلب رشد ۰.۷ درصدی را تجربه کرده است. همچنین، تولید آهن اسفنجی با افزایش قابل توجه ۸.۸ درصدی به ۳۱ میلیون و ۴۶۶ هزار تن رسیده است. تولید گندله نیز با رشد ۶.۶ درصدی به رقم ۵۳ میلیون و ۱۹۹ هزار تن دست یافته است.

در مقابل، تولید مقاطع تخت فولادی با کاهش ۰.۱ درصدی و تولید مقاطع طویل فولادی با افت ۱.۹ درصدی روبرو شده است. بررسی جزئی‌تر تولید مقاطع تخت نشان می‌دهد که ورق گرم با کاهش ۱.۸ درصدی، ورق سرد با کاهش ۱.۹ درصدی و ورق پوشش‌دار با افزایش ۸.۸ درصدی همراه بوده است. در بخش مقاطع طویل، تولید تیرآهن با رشد ۲.۹ درصدی به یک میلیون و ۲۰۹ هزار تن رسیده، اما تولید میلگرد با کاهش ۱.۹ درصدی به ۹ میلیون و ۵۳۸ هزار تن و تولید نبشی، ناودانی و سایر مقاطع طویل با کاهش ۹.۳ درصدی مواجه شده است.

در راستای توسعه تولید و صادرات در این صنعت مهم، سال گذشته با حضور رئیس‌جمهور، چهار طرح فولادی با سرمایه‌گذاری بالغ بر چهار میلیارد یورو در استان خوزستان به بهره‌برداری رسید. این طرح‌ها شامل فاز دوم کارخانه فولاد جهان آرا، فاز توسعه کارخانه فولاد شادگان، طرح کارخانه فولاد آتیه خاورمیانه و طرح مگامدول آهن اسفنجی (زمزم) بوده و زمینه اشتغال مستقیم و غیرمستقیم برای حدود چهار هزار نفر را فراهم کرده است.

طرح فولاد آتیه خاورمیانه اهواز با ظرفیت تولید ۶۰۰ هزار تن ورق گرم و سرمایه‌گذاری ۵۰ هزار میلیارد ریال، برای یک هزار نفر اشتغال‌زایی کرده است. فاز توسعه مجتمع فولاد شادگان نیز با تولید ۸۰۰ هزار تن شمش فولادی به بهره‌برداری رسیده است. فاز دوم کارخانه فولاد جهان آرا با سرمایه‌گذاری ۸۰ هزار میلیارد ریال و ظرفیت تولید ۱۲۰۰ هزار تن ورق عریض فولادی به مدار تولید وارد شده و در طرح جامع آن، واحدهای گندله‌سازی و نورد نیز احداث خواهند شد. طرح مگامدول آهن اسفنجی (زمزم ۳) با هدف تأمین کمبود آهن اسفنجی شرکت فولاد خوزستان و صرفه‌جویی سالیانه حدود سه هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان، دارای بالاترین ظرفیت تولید آهن اسفنجی با کیفیت در کشور است و در زمان ساخت و نصب تجهیزات نیز برای حدود دو هزار نفر اشتغال ایجاد کرده است. پس از بهره‌برداری کامل، این طرح زمینه اشتغال پایدار برای حدود هزار نفر را فراهم خواهد کرد.